Inleiding
Het scaphoid of scheepsbeentje is het meest courant gebroken beentje in de pols.
De oorzaak is meestal een val op de uitgestrekte hand.
Het is tevens het meest gemiste gebroken beentje en wordt dus vaak laattijdig ontdekt.
Behandeling van scaphoid fractuur en pseudarthrose
Diagnose
Naast een verhaal van een val, is pijn aan de duimzijde van de pols een reden om een scaphoid fractuur te verdenken.
Een goed klinisch onderzoek, aangevuld met een röntgen opname of een CT scan, kan de diagnose bevestigen.
Behandeling
De meeste breuken helen door een tijdelijke immobilisatie van 6 tot 12 weken in een gips. Bij een verplaatste fractuur is deze heling minder waarschijnlijk. Door de beperkte bloedvoorziening naar het scaphoid toe, helen sommige fracturen niet en is er sprake van een “non-union of pseudarthrose”. Rokers hebben een beduidend slechtere botheling dan niet rokers! Het miskennen van een scaphoid fractuur leidt tot een snelle artrose in de pols.
Indien de fractuur niet heelt of is verplaatst, is chirurgie aangeraden. De ingreep kan meestal onder regionale verdoving via het dagziekenhuis. Soms dienen er botgrefffen worden genomen uit het bekken been en dan gebeurt de ingreep onder algemene verdoving. Uw arts zal deze mogelijkheid met u bespreken.
Het doel van de chirurgische behandeling is het bevorderen van de heling en het herstel van de vorm van het scaphoid. Tijdens de ingreep wordt de breuk opgefrist, eventueel botgreffen geplaatst en het bot vastgezet met een schroef of metalen pinnen.
Revalidatie
Na de ingreep wordt een gips aangelegd en regelmatig vervangen. Je mag je vingers en duim bewegen en je hand regelmatig in de hoogte houden om zwelling tegen te vermijden. Na 6 tot 8 weken gips wordt er een nieuwe röntgen opname genomen. Als het bot is geheeld, kan er gestart worden met oefenen. Meestal draagt men dan nog enkel een brace tijdens belastende activiteiten. Het kan tot vier maanden duren vooraleer heling bereikt is. De vermelde helingsduur is echter variabel en geeft een ruwe schatting.
Opmerkingen.
Er zijn een aantal mogelijke problemen die zich kunnen stellen na de ingreep.
Non-union of pseudarthrose
Er is altijd een kans dat de fractuur opnieuw geen heling vertoont.
De kans is beduidend groter indien u een roker bent.
Een nieuwe ingreep behoort dan tot de opties.
Arthrose
Chirurgie heeft als doel een heling van het bot te bekomen en vroegtijdige artrose van het polsgewricht te voorkomen. Vaak is er al schade aan het kraakbeen aanwezig na een initieel gemiste fractuur. Deze artrose kan niet worden teniet gedaan na de ingreep en is vaak een bron van blijvende last zelfs al is de operatie een succes.
Infectie
Elke operatieve ingreep kan een lokale infectie tot gevolg hebben en dient adequaat met antibiotica en lokale wondzorg behandeld te worden.
Litteken
Je zal een klein litteken hebben dat gevoelig en hard blijft gedurende een 4tal weken.
Je kan de soepelheid bevorderen door na de wondgenezing een hydraterend crème aan te brengen
Stijfheid
Een zeer klein deel van de bevolking is gevoelig aan chirurgie aan de hand en ontwikkeld een “complex regionaal pijn syndroom” of ook wel “Südeck” genoemd. Hun hand zwelt op, wordt pijnlijk en stijf na de procedure. Het wordt behandeld met pijnstilling, vitamine C, zachte kinesitherapie en verdwijnt langzaam aan.
Hand groep
Eric Loquet
Artsenteam, Hand groep, Knie groep
