Inleiding

Een AC luxatie is een ontwrichting van het kleine gewrichtje tussen sleutelbeen en schouderblad boven op de schouder.

Anatomie

Oorzaken

Een AC luxatie treedt meestal op bij een val rechtstreeks op de schouder. Het is een letsel dat vaak bij fietsers voorkomt.

Door het trauma scheuren de ligamenten van het AC gewricht zodat het sleutelbeen naar boven verplaatst.

Er worden verscheidene vormen onderscheden:

• graad 1: hierbij zijn de ligamenten enkel vertrokken en blijft het sleutelbeen nog in de juiste positie
• graad 2: hierbij is een deel van de ligamenten gescheurd waardoor het sleutelbeen een stukje naar boven verplaatst
• graad 3: hierbij zijn alle ligamenten gescheurd waardoor het sleutelbeen volledig naar boven verplaatst

Symptomen

Vlak na het trauma zijn er meestal vrij uitgesproken pijnklachten. Dit gaat gepaard met bloeduitstortingen die uiteindelijk wel spontaan wegtrekken.
Opvallend bij een een AC luxatie is de bult boven op de schouder door de hoogstand van het sleutelbeen.

Beeldvorming

Vaak volstaat het klinisch onderzoek al om de diagnose te stellen.

Standaard radiografische opnames kunnen de diagnose bevestigen.

Mochten er nog andere letsels vermoed worden, kan soms een CT of MRI nodig zijn.

Behandeling

Graad 1 en graad 2 AC luxaties en soms graad 3 luxaties worden conservatief behandeld.

Hierbij wordt een sling gegeven maar mag de arm wel voorzichtig bewogen worden. Soms kan kinesitherapie nodig zijn. De hevigste pijnklachten beginnen meestal na 2 weken te minderen. Zware voorwerpen heffen is uiteraard te vermijden de eerste 6 weken. Bij een graad 2 en graad 3 luxatie blijft er bovenop de schouder wel een bult zichtbaar.

Graad 3 AC luxaties worden soms operatief behandeld. Een eventuele operatie wordt bepaald op basis van leeftijd, beroep, sport en graad van hoogstand van het sleutelbeen.

Ingreep

Deze ingreep wordt onder algemene verdoving uitgevoerd. Meestal wordt de arm bijkomend verdoofd met een prik thv de nek (plexus verdoving).

Meestal wordt een open procedure verricht  waarbij een sneetje wordt gemaakt aan de voorkant en over de schouder. Soms kan de ingreep arthroscopisch gebeuren via kleine sneetjes. De ligamenten zijn niet herstelbaar en kunnen dus niet gehecht worden. Daarom worden de oorspronkelijke ligamenten vervangen door kunstligamenten of door een peesgreffe uit de botbank. Ter fixatie van deze nieuwe ligamenten worden schroefjes of kleine 1cm grote plaatjes gebruikt.

Revalidatie

U dient 1 nacht te blijven in het ziekenhuis.
De arm wordt in een draagverband gelaten gedurende 4 weken.
Pas na 4 weken wordt kinesitherapie gestart om de mobiliteit in de schouder te herwinnen en nadien de kracht terug op te bouwen.
Totale duur van herstel bedraagt 4 tot 6 maanden.